مدلهای سازمان فضایی «ناسا» یک پرتاب جرم هالهای خورشیدی (CME) را ردیابی کردهاند که تا حدی در جهت زمین قرار دارد و ممکن است فردا ۳۰ نوامبر (۹ آذر ماه) با زمین برخورد کند؛ برخوردی که میتواند موجب توفان خورشیدی، شفقهای قطبی و حتی قطع اینترنت جهان به مدت هفتهها یا ماهها شود.
روز یکشنبه این هفته (۵ آذر/۲۶ نوامبر) بخشی از جرم هالهای خورشید (coronal mass ejection/ CME) به زمین برخورد کرد و موجب یک توفان خورشیدی ۱۵ ساعته شد که با شدت G ۲ به اوج خود رسید. این برخورد چنان نیرومند بود که در بخشهای زیادی از اروپا شفقهای قطبی به وضوح دیده شد.
در حالی که مدت زیادی از این رویداد نگذشته است، مدلهای ناسا یک پرتاب جرم هالهای دیگر را ردیابی کردهاند که تا حدی در مسیر نیمکره جنوبی زمین قرار دارد و ممکن است تا ۳۰ نوامبر به زمین برسد.
گزارشهای اولیه حاکی از آن است که هر چند انتظار میرود این توفان ضعیف باشد، اما با این حال موجب شفقهای قطبی در عرضهای جغرافیایی بالا خواهد شد.
«تامیتا اسکوف» فیزیکدان حوزه آب و هوای فضایی در شبکه «ایکس» نوشت: خورشید جنوب را هدف گرفته است! یک توفان خورشیدی به سمت زمین پرتاب شده است.
بر خلاف ضربه بزرگ روز یکشنبه، این توفان خورشیدی انتظار میرود که تا حدی ضعیفتر باشد و تنها قادر است که در عرضهای جغرافیایی بالا موجب شفق قطبی شود. اسکوف همچنین با انتشار یک تصویر متحرک نشان داد که این فوران خورشیدی به سمت جنوب کره زمین گرایش دارد و انتظار میرود که بخش زیادی از آن بدون لمس زمین از کنار آن عبور کند.
با این حال انتهای بالایی آن ممکن است با نیمکره جنوبی زمین تماس داشته باشد و موجب یک توفان خورشیدی شود. اما اینکه این برخورد در جنوب اتفاق میافتد، به این معنی نیست که تاثیر آن یا همان شفقهای قطبی محدود به جنوب خواهد بود. اسکوف خاطرنشان کرد که دینامیک میدان مغناطیسی زمین تضمین میکند که این تاثیر جهانی خواهد بود.
شعلههای خورشیدی زمانی روی میدهند که خطوط میدان مغناطیسی خورشید کشیده و پیچخورده میشوند و این موجب تشکیل توفانهایی با انرژی الکترومغناطیسی روی سطح خورشید میشود.
بخش زیادی از انرژی یک توفان خورشیدی به شکل تشعشعات فرابنفش و اشعه ایکس از خورشید دور میشود. با این حال انرژی شدید یک شعله خورشیدی میتواند گاز نزدیک در اتمسفر خورشید را گرم کند که این منجر به تشکیل حبابهای عظیم از ذرات باردار موسوم به برونداد یا پرتاب جرم هالهای (coronal mass ejection/ CME) و ورود آنها به فضا میشود.
اگر یک شعله خورشیدی به سمت زمین روی دهد، چنین برونداد جرم هالهای میتواند ظرف مدت ۱۵ ساعت تا چند روز به زمین برسد.
بسیاری از بروندادهای جرم هالهای بدون اینکه مردم متوجه شوند، به لطف میدان مغناطیسی نیرومند زمین از روی زمین عبور میکنند. اما بروندادهای جرم هالهای بزرگتر و قویتر ممکن است هنگام عبور از روی زمین، میدان مغناطیسی زمین را متراکم و فشرده سازد که این منجر به «توفان ژئومغناطیسی» میشود.
برخی کارشناسان بیم دارند که یک برونداد جرم هالهای بزرگ و نیرومند میتواند از طریق افزایش بار بر کابلهای اینترنتی زیردریایی موجب یک «آخرالزمان اینترنتی» شود و دسترسی به اینترنت را در بخشهایی از جهان برای مدت هفتهها یا ماهها قطع کند هر چند تا الان چنین اتفاقی روی نداده است.